ارزیابی شناختی

 2023-06-20. 12:13:00

کارکردهای شناختی فرایندهایی چون توجه، حافظه و کارکردهای اجرایی مانند انعطاف پذیری شناختی ،بازداری پاسخ، تصمیم گیری، حافظه ی کاری، استدلال، برنامه ریزی و … هستند که انسان به واسطه این فرایندها می‌تواند فعالیت‌های هوشمندانه داشته باشد. ارزیابی شناختی، نوعی بررسی عملکرد مغز است که در آن با بررسی کارکردهای شناختی مغز، به بررسی سطح عملکرد مغز می‌پردازند. در اثر برخی از اختلالات روانپزشکی و عصب-شناختی، کارکردهای شناختی افراد دچار نقص و آسیب می‌گردد که بر حسب نوع اختلال، نوع آسیب‌های شناختی نیز متفاوت می‌باشند. در ارزیابی شناختی با استفاده از آزمون‌های کامپیوتری و یا قلم کاغذی ابعاد مختلف عملکردهای شناختی مغز مورد بررسی قرار می‌گیرد. اطلاعاتی که از طریق ارزیابی شناختی به دست می آید معمولا با بررسی نقشه ی مغزی، گزارش های بالینی، ارزیابی های جسمانی و پزشکی، گزارش های فردی قبل و بعد از اختلال یا آسیب، ترکیب شده و اطلاعات کاملی از وضعیت فرد در اختیار پزشک قرار می‌گیرد. در مرکز نوروتراپی آسایش، به عنوان اولین مرکز در شهر تبریز با استفاده از جدیدترین ابزارهای بررسی کارکردهای شناختی مغز، کلیه مراحل ارزیابی‌های شناختی و روانپزشکی انجام می‌گیرد. ارزیابی های شناختی که به صورت کامپیوتری در این مرکز اجرا می‌شوند عبارتند از:

CANTAB

نرم افزار کنتب (CANTAB)، نوعی سیستم استاندارد برای ارزیابی مولفه های شناختی می باشد که به عنوان ابزاری قدرتمند و جامع در زمینه‌های بالینی و پژوهشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مجموعه برای بررسی عملکرد بالینی مغز در اختلالاتی مانند بیش فعالی و کمبود توجه (ADHD)، اختلالات حافظه مانند آلزایمر و اختلالات قشر فرونتال به کار می­رود، به گونه‌ای که با دقت بیش از ۹۷٫۵ درصد می‌تواند اختلالات حافظه را تشخیص دهد. کلیه آزمون های این مجموعه کامپیوتری و غیرکلامی بوده و آزمودنی در تمامی مراحل فقط با لمس کردن صفحه کامپیوتر به آزمون‌ها پاسخ می­ دهد. همچنین نتایج این آزمون نیز به صورت کامپیوتری نمره گذاری شده و مولفه های فرهنگی در آن ها دخیل نمی‌باشند. این مجموعه شامل ۱۵ آزمون می­باشد که جهت  بررسی حافظه، دقت و تمرکز، عملکرد اجرایی، توانایی تصمیم گیری، شناخت اجتماعی، موتور حسی حرکتی، توانایی استدلال منطقی و… می باشد.

IVA-2

این آزمون یک آزمون پیوسته دیداری – شنیداری است (از انواع تست‌های CPT می باشد). طول مدت این آزمون حدود ۲۰ دقیقه می‌باشد. این آزمون دو فاکتور اصلی یعنی کنترل توجه و بازداری پاسخ را مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌دهد. این آزمون برای افراد بالای ۶ سال و نیز بزرگسال قابل اجرا می‌باشد. آزمون IVA – ۲ بر مبنای راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM – V تدوین شده و به تشخیص و تفکیک انواع ADHD شامل نوع کمبود توجه (Type A)، نوع بیش فعالی (Type H)، نوع ترکیبی و نوع ناشناخته (Type C) می‌پردازد.

سایر آزمون‌ها و پرسشنامه‌های مورد استفاده عبارتند از :

• آزمون استروپ
• آزمون های هوش وکسلر         
• آزمون حافظه وکسلر